สรรพคุณทางยา ของพืชในสกุล Salacia (เช่น Salacia noronhioides หรือที่เรียกกันว่า “
“) ซึ่งแม้จะมีการใช้งานในภูมิปัญญาท้องถิ่นของไทย แต่ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์โดยตรงยังมีจำกัด ผมจึงรวบรวมสรรพคุณที่ได้รับการศึกษา และข้อมูลพื้นฐานที่เกี่ยวข้องไว้ให้ ดังนี้ครับ
สรรพคุณตามตำรายุคาจีน/อินเดีย (ทั่วไปของสกุล Salacia)
แหล่งข้อมูลเช่น RxList ระบุว่า พืชในสกุล Salacia ถูกใช้งานในทางยาแบบดั้งเดิมด้วยคุณสมบัติหลายอย่าง ได้แก่:
-
รักษา โรคเบาหวาน
-
หนองใน (Gonorrhea)
-
หอบหืด (Asthma)
-
อาการคันที่ผิวหนัง (Itching)
-
ปวดข้อ (Joint problems, Rheumatism)
-
โรคอ้วน (Obesity)
-
แก้กระหายน้ำ (Thirst)
-
ปัญหาประจำเดือน (Menstrual problems)
POWO+8Facebook+8Instagram+8PubMed+4RxList+4Selina Wamucii+4
อย่างไรก็ตาม ยังอยู่เพียงระดับ “มีประสิทธิภาพอาจเป็นไปได้” (Possibly Effective) สำหรับเบาหวาน เท่านั้น ส่วนสรรพคุณอื่น ๆ ยังขาดหลักฐานเพียงพอ RxListWebMD
งานวิจัยทางวิทยาศาสตร์ (เฉพาะ Salacia บางชนิด)
เบาหวานและระดับน้ำตาลในเลือด
-
งานวิจัยจาก Salacia chinensis (กำแพงเจ็ดชั้น) พบสารในกิ่ง เช่น salacinol, kotalanol, และ neokotalanol มีฤทธิ์ยับยั้ง α‑glucosidase ซึ่งช่วยลดการดูดซึมน้ำตาลและปรับระดับ HbA1c ได้ทั้งในหนูทดลองและมนุษย์ botany.dnp.go.th+9PubMed+9Academia+9
-
งานทบทวน (review) ชี้ว่า สารสกัดจาก Salacia reticulata และชนิดในสกุล Salacia มีผลลดน้ำตาล, อินซูลิน, และปรับระดับไขมันในเลือด โดยพบว่าสามารถลด HbA1c และมีความปลอดภัยในการใช้ PMC
ต้านการอักเสบ, ต้านอนุมูลอิสระ, ฤทธิ์อื่น ๆ
-
Salacia oblonga มีรายงานทางวิทยาศาสตร์หลายชิ้น เช่น ฤทธิ์ ต้านการอักเสบ, ต้านออกซิเดชัน, ต้านเชื้อแบคทีเรีย, ต้านมะเร็ง (antimutagenic), และปกป้องไต (nephroprotective) botany.dnp.go.th+8Academia+8EBSCO+8
สถานะของ Salacia noronhioides (“กระดอเย็น”)
-
ไม่มีงานวิจัยวิทยาศาสตร์ยืนยันสรรพคุณทางยาของ S. noronhioides โดยตรง
-
มีข้อมูลทั่วไปว่า ใบของ S. noronhioides บางครั้งถูกนำมาชงชาเพื่อนำมาดื่มเพื่อสุขภาพ Selina Wamucii+8botanicalrealm.com+8botany.dnp.go.th+8
-
แต่สรรพคุณเฉพาะด้าน เช่น การลดความต้องการทางเพศ หรือการใช้บำรุงยังกำลังรอผลการวิจัยเพิ่มเติม
สรุปภาพรวม (ตาราง)
พืช / สรรพคุณ | ข้อมูลจากตำรา / ภูมิปัญญา | ข้อมูลจากงานวิจัยวิทยาศาสตร์ |
---|---|---|
Salacia noronhioides (กระดอเย็น) | ใช้ชงดื่มบำรุง, เชื่อว่าลดความต้องการทางเพศ | ไม่มีงานวิจัยสนับสนุนเฉพาะ |
Salacia chinensis | ใช้ในยาไทย/อายุรเวท | มีงานวิจัยยืนยันฤทธิ์ต้านเบาหวาน, ลด HbA1c, ยับยั้ง α-glucosidase |
Salacia oblonga | ใช้ยาแบบดั้งเดิม | มีงานวิจัยยืนยันฤทธิ์ anti-inflammatory, anti-diabetic, antioxidant, antimicrobial เป็นต้น |